Bonvenon

Alternsemajna ripetaĵo n-ro 5

Ĉi-foje ni atentos interalie kelkajn internaciaĵojn en la nederlanda, kiuj ne estas samsignifaj aŭ samformaj en Esperanto.

1. Ze hebben ons geleerd accuraat te rekenen.
2. Maar ook hebben ze ons geïndoctrineerd.
3. Kost die “Journal of medicine” (medisch tijdschrift) nou honderd euro per jaar?
4. Clubvoorzitter N. heette de veeltalige aanwezigen welkom in het paviljoen.
5. De grond kon het regenwater niet absorberen.
6. Begint de XX-eeuwse generatie te dementeren?
7. We vragen ons bewijsstukken te leveren. (provizi)
8. Ik wenste dat we mochten deelnemen aan alle activiteiten.
9. Het is boordevol volk in de straten.
10. Groningen ligt in het noorden van ons land, waar we een welgelegen villa hebben.
11. Die is onder andere met een rechtstreekse trein te bereiken.
12. Ik stelde vast dat diverse hoogwaardigheidsbekleders ontbraken.
13. Wacht even totdat een collega komt assisteren. Over hoeveel tijd beschikt u?
14. Meerderen van ons wilden Egypte niet uit.
15. Als uw leergang effectiever is, stelt u ons dan in staat de mogelijkheden voor volwassen bevolkingsgroepen om te promoveren na te gaan.
16. Heeft Homerus geen paar heldendichten en Esopus fabeltjes geschreven?
17. Waar hebben jullie je vakantie doorgebracht? Aan de Middellandse Zee?
18. Tot gisteren is van de kant van de Burundees noch van de Kameroener ook maar iets vernomen.
19. Wat doet een pondje vis en een kilo kalebassen?
20. Vlak voor ik wegging werd ik opgebeld en vergat subiet de accu te laden.
21. Hij zei dat z’n horloge in de kamer op de grond was gevallen.
22. Na een 50-jarig huwelijk zijn ze nog gescheiden ook.
23. ’t Lijkt warempel wel de wereld op z’n kop!

1. Ze hebben ons geleerd accuraat te rekenen.

   Oni instruis nin kalkuli precize.

   • aŭ: Ili lernigis nin/al ni … ekzakte. Ne: akurate, t.e. ĝustatempe.

2. Maar ook hebben ze ons geïndoctrineerd.

   Sed oni nin ankaŭ endoktrinigis.

   • aŭ: ili;
   • nin prefere ne aperu frazfine: pronomoj normale ne havas akcenton.
   • indoktrini mankas en PIV.

3. Kost die “Journal of Medicine” (medisch tijdschrift) nou honderd euro per jaar?

   Ĉu tiu “Journal of Medicine” (Medicina Revuo) do kostas po 100 eŭrojn en jaro?

   • aŭ: jare; ne po jaro, ĉar po antaŭu la interesan novan informon.
   • ĵurnalo estas nur taggazeto.

4. Clubvoorzitter N. heette de veeltalige aanwezigen welkom in het paviljoen.

   La kluba prezidanto N. bonvenigis la multlingvajn ĉeestantojn en la pavilono.

   • ne: bonvenis = estis bonvena.
   • ne: ĉeestintojn, ĉar dum la bonvenigo ili ja ĉeestis.
   • pli klare: la multlingvan ĉeestantaron, ĉar eble ne ĉiuj regis plurajn lingvojn.

5. De grond kon het regenwater niet absorberen.

   La tero ne povis (en)sorbi la pluvakvon.

   • ne absorbi: mense distri.
   • grundo rilatas kultivadon.

6. Begint de XX-eeuwse generatie te dementeren?

   Ĉu la dudekajarcenta generacio komencas demenci?

   • ne dudekjarcenta: la generacio estus pli ol metuŝelaĥa.
   • dementi estas malkonfirmi.

7. We vragen ons bewijsstukken te leveren. (provizi)

   Ni petas nin provizi per dokumentoj.

   • ne: demandas, ĉar ni volas havi.
   • ne: *provizi dokumentojn al ni; ja: liveri al ni …
   • por dokumento vidu PIV.

8. Ik wenste dat we mochten deelnemen aan alle activiteiten.

   Mi deziris, ke ni povu partopreni en ĉiuj aktivaĵoj.

   • ne: povos, ĉar temas pri volitivo.
   • eblas: ke estu permesite al ni/ ke ni havu permeson.
   • rajti rilatas juran permeson.
   • eblas: partopreni kun akuzativo.
   • ne: *aktivecoj, ĉar pluralo de –eco maloftas, kaj temas pri konkretaj agoj.

9. Het is boordevol volk in de straten.

   La stratoj abundas je homoj.

   • aŭ: estas plenplenaj de.
   • interese: mi nenie trovis homoj abundas en la stratoj.
   • nepre ne *DA post adjektivo.

10. Groningen ligt in het noorden van ons land, waar we een welgelegen villa hebben.

    Groningeno troviĝas en la nordo de nia lando, kie ni havas bele situantan vilaon.

    • Groningo, siatempe laŭ Cor Bruins, sed Lejdeno havu paralelon en Groningeno.
    • mi evitas dufojan situ-.
    • simple ne eblas *situita, ĉar la verbo ne estas transitiva.
    • ne: norde de nia lando, t.e. en la maro.
    • iom komplike: en la nialanda nordo, kie, sed oni ja komprenas, ke kie rilatas al la nordo.

11. Die is onder andere met een rechtstreekse trein te bereiken.

    Ĝi estas atingebla interalie per rekta trajno.

    • ĉar alie havas la signifon alimaniere.
    • interalie nepre estu unuvorta.
    • vagonaro estas Zamenhofa, do ne-fervojistoj povas daŭre uzi la vorton.
    • ni evitu direkta en tiu senco: la libro de Stano Marĉek ja titoliĝas Esperanto per la rekta metodo.

12. Ik stelde vast dat diverse hoogwaardigheidsbekleders ontbraken.

    Mi konstatis, ke mankas pluraj altranguloj.

    • atentu la nerektan parolon, laŭ la rekta ekkrio: “Ho, mankas …!”
    • ne: diversaj, ĉar gravas nur la nombro.
    • moŝtuloj indikus nobelojn.

13. Wacht even totdat een collega komt assisteren. Over hoeveel tijd beschikt u?

    Bv. momenton atendi, ĝis kolego venos asisti. Kiom da tempo vi disponas?

    • aŭ: ĝis venos kolego por asisti.
    • nepre ne ĝis kiam, uzebla nur en demandoj: ĝis kiam (kiu tempo) vi ankoraŭ spitos la senaton?
    • disponi pri io aŭ disponi ion.
    • la PIV-an je ni do povas eviti, laŭ la konsilo de Zamenhof uzi je malpleje.

14. Meerderen van ons wilden Egypte niet uit.

    Pluraj el ni ne volis eliri el Egiptujo.

    • aŭ: forlasi Egiption, sed ne eliri Egiption, kio signifus ekskursi AL Egiptio.

15. Als uw leergang effectiever is, stelt u ons dan in staat de mogelijkheden voor volwassen bevolkingsgroepen om te promoveren na te gaan.

    Se via kurso estas pli efika, bonvolu ebligi al ni esplori la ŝancojn por plenkreskulaj popolgrupoj promociiĝi.

    • aŭ: Kiam via kurso estos …
    • ne: efektiva = reala.
    • ne: *ebligi nin, ĉar ni ne eblas: eblas nur agoj.
    • mi evitas dufoje uzi ebl.

16. Heeft Homerus geen paar heldendichten en Esopus fabeltjes geschreven?

    Ĉu Homero ne verkis kelkajn epopeojn kaj Ezopo iajn fablojn?

    • eposo ne temas pri herooj, kvankam ankaŭ ĝi estas poezia rakonto.
    • fablo ne estas fabelo (sprookje); eblas fabletojn, sed nederlandanoj tro ofte uzas diminutivon.
    • por la moka tono mi uzis iajn.

17. Waar hebben jullie je vakantie doorgebracht? Aan de Middellandse Zee?

    Kie vi pasigis viajn feriojn? Ĉu ĉe Mediteraneo?

    • aŭ: vian libertempon, feriaron.
    • ne: vian ferion, ĉar ne temas pri nur unu senlabora tago.
    • kaj vi scias: antaŭ propra nomo ne uzi la.

18. Tot gisteren is van de kant van de Burundees noch van de Kameroener ook maar iets vernomen.

    Ĝis hieraŭ nek deflanke de la buriundano nek de la kamerunano io ajn estis aŭdita.

    • aŭ: nenio estis aŭdita … nek de …
    • la Akademio faris decidon pri landnomoj, en kiu ŝanĝiĝis pluraj afrikaj landnomoj: Burundo, Ĉado, Kameruno, Senegalo.
    • flanke de signifas nur ĉe.
    • kaj ne: estas aŭdita, ĉar temas pri la antaŭa periodo.

19. Wat doet een pondje vis en een kilo kalebassen?

    Kiom spezigas duonkilogramo da fiŝoj kaj kilogramo da kalabaso?

    • aŭ: kostas.
    • funto ne estas norma mezuro.
    • kilo estas ŝipparto.
    • bv. atenti ankaŭ la vokaldiferencon: a/e, kiele ĉe kamArado.

20. Vlak voor ik wegging werd ik opgebeld en vergat subiet de accu te laden.

    Ĵus antaŭ ol mi foriris, mi estis telefone vokita kaj tuj forgesis ŝargi la akumulatoron.

    • antaŭ mi estas nur lokindiko, por la tempa signifo necesas subjunkcio: ol.
    • subiet havas plurajn signifojn, eĉ tri laŭ la Blanka Vortaro.

21. Hij zei dat z’n horloge in de kamer op de grond was gevallen.

    Li diris, ke lia brakhorloĝo falis planken en la ĉambro.

    • ne: sia, ĉar ĝi apartenas al la subjekto en la subpropozicio.
    • teren ja eblas.
    • horloĝo estas tro ĝenerala esprimo.

22. Na een 50-jarig huwelijk zijn ze nog gescheiden ook.

    Post kvindekjara geedzeco ili eĉ ankoraŭ divorcis.

    • aŭ: eksgeedziĝis.
    • ni ne ŝablone uzu geedziĝo: la ceremonio esperinde ne tiom daŭris!

23. ’t Lijkt warempel wel de wereld op z’n kop!

    Ŝajnas je la volapuka venko, kvazaŭ la mondo renversiĝus.

    • eblas: je la barbo de la profeto, sed atentu reprezaliojn.
    • se vi skribis ke la mondo renversiĝis, vi tradukis simple bone.