Boodschap van de UEA ter gelegenheid van de internationale dag van de moedertaal, 21 februari 2025.
In 2025 vieren we de 25e Internationale Dag van de Moedertaal. Deze speciale dag, gemarkeerd door de Verenigde Naties en UNESCO aan het begin van de 21e eeuw, is bedoeld om ons te herinneren aan het belang van talen voor persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie, en met name aan het recht om te beginnen met leren in je moedertaal om jezelf maximaal te kunnen ontplooien en optimaal deel te nemen aan de samenleving vanaf het begin van het leven.
Het verminderen van taalkundige diversiteit hangt vaak samen met de vermindering van culturele diversiteit en biodiversiteit. Talen dragen kennis en ervaring van de ene generatie op de andere over. Talen vergezellen ons overal en bij elke handeling in het leven: thuis, in het onderwijs, in politieke participatie, in kunst en wetenschappen.
We merken op dat we nu het Internationale Decennium van Inheemse Talen (2022-2032) meemaken, dat tot doel heeft de taalkundige mensenrechten van inheemse volkeren te bevorderen en ervoor te zorgen dat zij hun moedertalen kunnen behouden, herleven en verspreiden. De Universele Esperanto-vereniging wijdde haar congres van 2022 aan dit Internationale Decennium.
Talen zijn belangrijk voor duurzame ontwikkeling en volledige deelname aan de samenleving. Taalvragen hebben niet voldoende aandacht gekregen in het algemene debat over de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.
In 2020 publiceerde onze vereniging in het Esperanto haar Gids voor de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen. De Gids benadrukte dat zonder effectieve taalkundige communicatie de Doelen niet volledig gerealiseerd kunnen worden – omdat talen de basis vormen van communicatie en wederzijdse communicatie noodzakelijk is voor gezamenlijk werk: talen zijn zowel voor spreken als voor luisteren. De Gids benadrukt het belang van taalonderwijs om de dialoog te maximaliseren om een gemeenschappelijk doel te bereiken: vrede, welvaart en begrip. Het merkt op dat, onder die talen, het idee achter de internationale taal Esperanto in het bijzonder gelijkheid, vrede en samenwerking benadrukt.
We herhalen dit: taalrechten vervullen een essentiële rol bij het bevorderen van dialoog, samenwerking, inclusiviteit en rechtvaardige samenlevingen. Laten we hier speciaal aan denken op de Internationale Dag van de Moedertaal 2025.